Wierzę w ... ?
Katecheza 75.
Kościół jest hierarchiczny
1. W mediach
pojawia się wiele doniesień i informacji na temat hierarchii i hierarchów
Kościoła. Niektóre z nich są nieścisłe, lub wręcz mijają się z prawdą, inne
podają w wątpliwość potrzebę istnienia hierarchii. Wobec takich postaw mediów
(zwłaszcza liberalnych), trzeba zadać sobie pytanie o naturę i charakter
hierarchii Kościoła, a także o jej pochodzenie.
2. Słowo
„hierarchia” odnosi się do swoistego uporządkowania, usystematyzowania jakiejś
rzeczywistości (czasami podania jej struktury) – począwszy od najważniejszych,
a skończywszy na najmniej ważnych częściach. Często mówimy o hierarchii
wartości, którymi jako ludzie się kierujemy, czasem o hierarchii potrzeb.
Mówimy też o hierarchicznej strukturze społeczeństwa lub państwa. Hierarchia Kościoła to struktura, której
początek dał sam Pan Jezus, kiedy Apostołom i ich następcom powierzył urząd
nauczania (głoszenia Ewangelii), uświęcania (sprawowanie sakramentów świętych)
i rządzenia w Jego imieniu i Jego mocą (por. KKK 873; KK 18).
3. Chrystus
ustanowił w Kościele różne posługi, które spełniają szafarze, będący wyposażeni
w tym celu w świętą władzę. Tę właśnie władzę i troskę pasterską Pan Jezus
przekazał Apostołom oraz ich następcom. Owo grono Apostolskie z postanowienia
Chrystusa miało formę kolegium, czyli stałego zespołu, na czele którego stał
św. Piotr (KKK 880; KK 19). Jemu również powierzył Pan „klucze Kościoła” (Mt
16, 18-19) i troskę o cały Kościół, nazywając go Opoką. Dar „wiązania i
rozwiązywania” został przekazany także całemu Kolegium Apostolskiemu
pozostającemu z łączności ze swoją głową – Piotrem (KK 22). To pasterskie
posłannictwo Piotra i kolegium Apostołów stanowi jeden z fundamentów Kościoła i
jest ono kontynuowane przez hierarchię
Kościoła, czyli biskupów pod przewodnictwem (prymatem) następcy św. Piotra -
papieża (KKK 881).
Papież –
Biskup Rzymu i następca św. Piotra, widzialna głowa Kościoła, jest fundamentem
i źródłem jedności zarówno biskupów, jak i wszystkich wiernych. Ma on pełną,
najwyższą i powszechną władzę nad Kościołem, którą wykonuje w niczym nie
skrępowany sposób (KKK 882; DB 2,9). Kolegium Biskupów posiada władzę w
Kościele, kiedy działa w łączności z Biskupem Rzymu, jako jego głową. Swoją
władzę wykonuje uroczyście na soborze powszechnym, zawsze jednak w łączności z
papieżem (KKK 883-884; KK 22; KPK kan. 336-337). Poszczególni biskupi są
widzialnym źródłem i fundamentem jedności w swoich diecezjach (kościołach
partykularnych). Swoją władzę i pasterską troskę wykonują wspomagani przez
kapłanów (prezbiterów) i diakonów (KKK 886; KK 23).
Hierarchia Kościoła (biskupi pod
przewodnictwem papieża) spełnia trojakie zadania, mieszczące się w obrębie
misji nauczania, uświęcenia i rządzenia. Misja nauczania obejmuje głoszenie
Ewangelii oraz przekaz wiary otrzymanej od Chrystusa za pośrednictwem
Apostołów, a także starania o ich nieomylny przekaz. Nieomylność udzielona jest
papieżowi i kolegium biskupów, gdy wykonują swój urząd nauczycielski,
ogłaszając definitywnie naukę dotyczącą wiary i obyczajów (KKK 888, 891; KK
25). Misja uświęcania obejmuje sprawowanie sakramentów, a szczególnie
Eucharystii. Misja ta rozciąga się również na modlitwę i pracę oraz przykład
życia i posługę słowa. (KKK 893; KK26). Misja rządzenia obejmuje kierowanie
powierzonym sobie Kościołem. Władzę tę sprawują biskupi w sposób zwyczajny i
bezpośredni wobec swoich diecezji (KKK 895; KK 27).
4. Zapamiętajmy: hierarchia Kościoła to
struktura, której początek dał sam Pan Jezus, kiedy Apostołom i ich następcom
powierzył urząd nauczania (głoszenia Ewangelii), uświęcania (sprawowanie
sakramentów świętych) i rządzenia w Jego imieniu i Jego mocą. Te zadania
spełnia dziś w Kościele kolegium biskupów pod przewodnictwem papieża, stanowiąc
autentyczną hierarchię Kościoła.
Ks. Krzysztof Jończyk