WIELKI PIĄTEK
Wielki Piątek to dzień, który przypomina nam cierpienie, ukrzyżowanie i śmierć Zbawiciela. Uczestniczymy w cierpieniu Chrystusa przez tzw. post ścisły, który jest znakiem współumierania z Chrystusem oraz przez szczególne zatroskanie o modlitwę i jałmużnę. Jest to także dzień smutku, bo zabrano nam Pana. Przez udział w dzisiejszej liturgii dajemy znak naszej wiary i stajemy pod krzyżem, możemy prosić o miłosierdzie i przebaczenie dla siebie i dla całego świata. Patrzymy na krzyż także z miłością i dziękczynieniem, bo w jego otwartych ramionach jaśnieje miłość Boga.
2. Wielki Piątek Męki Pańskiej w całym kościele jest dniem pokuty, w którym obowiązuje zachowanie wstrzemięźliwości i postu. Prawem o wstrzemięźliwości są związani wszyscy powyżej 14. roku życia, a prawem o poście – osoby pełnoletnie do rozpoczęcia 60. roku życia.
4. Zaleca się dzisiaj sprawowanie w kościołach z udziałem ludu Godziny czytań i Jutrzni.
5. Liturgię Męki Pańskiej odprawia się około godziny 15, ale ze względów duszpasterskich wolno ją odprawić także w godzinach późniejszych.
6. Pochodzący z najstarszej tradycji Kościoła porządek Liturgii Męki Pańskiej (liturgia słowa, adoracja Krzyża i Komunia święta) winien być nabożnie i starannie zachowany i nikomu nie wolno go samowolnie zmieniać.
7. Kapłan i usługujący udają się do ołtarza w milczeniu, bez śpiewu. Jeśli mają być włączone jakieś słowa wprowadzenia, należy je wypowiedzieć przed wejściem usługujących. Kapłan i usługujący po oddaniu pokłonu ołtarzowi, padają na twarz; prostracja ta, jako obrzęd właściwy dla tego dnia, winna być starannie zachowana, oznacza bowiem zarówno upokorzenie „człowieka ziemskiego”, jak i smutek i ból Kościoła. Wierni stoją podczas wejścia usługujących, a następnie klękają i modlą się w milczeniu.
8. Czytania należy wykonać w całości. W zwykły sposób należy też odśpiewać psalm responsoryjny i aklamację przed Ewangelią. Opowiadanie o Męce Pańskiej według św. Jana śpiewa się lub czyta w ten sam sposób, jak w Niedzielę Palmową. Należy wygłosić homilię, a pod koniec wezwać wiernych, aby przez pewien czas trwali na rozmyślaniu.
9. Modlitwa powszechna niech będzie zanoszona według tekstu i formuły przekazanych od najdawniejszych czasów i z całym bogactwem intencji, które dobrze wyrażają powszechny zasięg Męki Chrystusa zawieszonego na Krzyżu na zbawienie całego świata. W razie poważnej potrzeby o charakterze publicznym, miejscowy ordynariusz może zezwolić lub nakazać, aby została dodana specjalna intencja. Kapłanowi wolno wybrać spośród modlitw podanych w Mszale te, które bardziej odpowiadają miejscowym warunkom, tak jednak, aby został zachowany porządek intencji proponowany zazwyczaj w modlitwie powszechnej.
10. Krzyż używany w obrzędzie odsłonięcia winien być dość duży i piękny; należy wybrać pierwszą lub druga formę podaną w Mszale. Do adoracji należy używać tylko jednego Krzyża; domaga się tego prawidłowość znaku. Obrzęd ten należy sprawować z okazałością tego znaku naszego zbawienia: zarówno wezwanie przy odsłonięciu Krzyża, jak i odpowiedz ludu winny być śpiewane; nie należy też pomijać pełnego czci milczenia po każdej prostracji wiernych, kiedy kapłan stoi i trzyma podniesiony Krzyż.
11. Jeżeli w liturgii Męki Pańskiej bierze udział duża ilość wiernych, wówczas do adoracji Krzyża należy wyznaczyć tylko delegacje poszczególnych stanów: dzieci, młodzieży, niewiast, mężczyzn. Po adoracji, do której podchodzą wydelegowane osoby celebrans bierze do ręki krzyż, staje przed ołtarzem na środku, zachęca wiernych do adoracji, po czym podnosi Krzyż ku górze, wszyscy wierni klękają i przez chwilę w milczeniu adorują Wizerunek Pana Jezusa. Za adorację Krzyża w Wielki Piątek zyskuje się odpust zupełny pod zwykłymi warunkami.
Po odsłonięciu Krzyża aż do Wigilii Paschalnej przed Krzyżem należy przyklękać.
12. Kapłan śpiewa wezwanie do Modlitwy Pańskiej, którą następnie śpiewają wszyscy. Nie przekazuje się znaku pokoju. Po Komunii zanosi się puszkę do przygotowanego miejsca poza kościołem.
13. Należy zachęcić wiernych, by adorowali Pana Jezusa w Grobie przez część nocy lub całą noc. Należy koniecznie zachować zwyczaj adorowania Krzyża przez wiernych w Wielki Piątek i w Wielką Sobotę. Umieszcza się go w miejscu dogodnym do ucałowania, jednak nie przed Bożym Grobem.
14. Po zakończeniu liturgii w milczeniu obnaża się ołtarz, pozostawia się jednak na nim Krzyż z czterema świecznikami.
15. Od Liturgii Męki Pańskiej aż do rozpoczęcia Wigilii Paschalnej przed Krzyżem klęka się podobnie jak przed Najświętszym Sakramentem.
16. W Kaplicy Grobu Pańskiego powinien być ołtarz, choćby przenośny i tabernakulum do przechowywania puszek z Najświętszym Sakramentem.
17. Wszystkie elementy dekoracyjne i światła powinny kierować uwagę wiernych na Najświętszy Sakrament, który jest owocem i pamiątką śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, a nie na figurę Chrystusa leżącego w Grobie.
18. Ci, którzy uczestniczą w liturgii Męki Pańskiej, nie odmawiają dzisiejszych Nieszporów.
19. Dziś rozpoczyna się Nowenna do Miłosierdzia Bożego przed Świętem Miłosierdzia.
1. Zgodnie z najdawniejszą tradycją Kościół nie sprawuje w tym dniu Eucharystii; Komunii świętej udziela się wiernym jedynie podczas liturgii ku czci Męki Pańskiej; chorym, którzy w tej liturgii nie mogą uczestniczyć, Ciało Pańskie może być zaniesione o każdej porze dnia.
2. Wielki Piątek Męki Pańskiej w całym kościele jest dniem pokuty, w którym obowiązuje zachowanie wstrzemięźliwości i postu. Prawem o wstrzemięźliwości są związani wszyscy powyżej 14. roku życia, a prawem o poście – osoby pełnoletnie do rozpoczęcia 60. roku życia.
3. Stanowczo zakazuje się w tym dniu sprawowania sakramentów, z wyjątkiem Sakramentu Pokuty i Namaszczenia chorych. Pogrzeb należy odprawić bez śpiewu, bez gry na organach i bez dźwięku dzwonów.
4. Zaleca się dzisiaj sprawowanie w kościołach z udziałem ludu Godziny czytań i Jutrzni.
5. Liturgię Męki Pańskiej odprawia się około godziny 15, ale ze względów duszpasterskich wolno ją odprawić także w godzinach późniejszych.
6. Pochodzący z najstarszej tradycji Kościoła porządek Liturgii Męki Pańskiej (liturgia słowa, adoracja Krzyża i Komunia święta) winien być nabożnie i starannie zachowany i nikomu nie wolno go samowolnie zmieniać.
7. Kapłan i usługujący udają się do ołtarza w milczeniu, bez śpiewu. Jeśli mają być włączone jakieś słowa wprowadzenia, należy je wypowiedzieć przed wejściem usługujących. Kapłan i usługujący po oddaniu pokłonu ołtarzowi, padają na twarz; prostracja ta, jako obrzęd właściwy dla tego dnia, winna być starannie zachowana, oznacza bowiem zarówno upokorzenie „człowieka ziemskiego”, jak i smutek i ból Kościoła. Wierni stoją podczas wejścia usługujących, a następnie klękają i modlą się w milczeniu.
8. Czytania należy wykonać w całości. W zwykły sposób należy też odśpiewać psalm responsoryjny i aklamację przed Ewangelią. Opowiadanie o Męce Pańskiej według św. Jana śpiewa się lub czyta w ten sam sposób, jak w Niedzielę Palmową. Należy wygłosić homilię, a pod koniec wezwać wiernych, aby przez pewien czas trwali na rozmyślaniu.
9. Modlitwa powszechna niech będzie zanoszona według tekstu i formuły przekazanych od najdawniejszych czasów i z całym bogactwem intencji, które dobrze wyrażają powszechny zasięg Męki Chrystusa zawieszonego na Krzyżu na zbawienie całego świata. W razie poważnej potrzeby o charakterze publicznym, miejscowy ordynariusz może zezwolić lub nakazać, aby została dodana specjalna intencja. Kapłanowi wolno wybrać spośród modlitw podanych w Mszale te, które bardziej odpowiadają miejscowym warunkom, tak jednak, aby został zachowany porządek intencji proponowany zazwyczaj w modlitwie powszechnej.
10. Krzyż używany w obrzędzie odsłonięcia winien być dość duży i piękny; należy wybrać pierwszą lub druga formę podaną w Mszale. Do adoracji należy używać tylko jednego Krzyża; domaga się tego prawidłowość znaku. Obrzęd ten należy sprawować z okazałością tego znaku naszego zbawienia: zarówno wezwanie przy odsłonięciu Krzyża, jak i odpowiedz ludu winny być śpiewane; nie należy też pomijać pełnego czci milczenia po każdej prostracji wiernych, kiedy kapłan stoi i trzyma podniesiony Krzyż.
11. Jeżeli w liturgii Męki Pańskiej bierze udział duża ilość wiernych, wówczas do adoracji Krzyża należy wyznaczyć tylko delegacje poszczególnych stanów: dzieci, młodzieży, niewiast, mężczyzn. Po adoracji, do której podchodzą wydelegowane osoby celebrans bierze do ręki krzyż, staje przed ołtarzem na środku, zachęca wiernych do adoracji, po czym podnosi Krzyż ku górze, wszyscy wierni klękają i przez chwilę w milczeniu adorują Wizerunek Pana Jezusa. Za adorację Krzyża w Wielki Piątek zyskuje się odpust zupełny pod zwykłymi warunkami.
Po odsłonięciu Krzyża aż do Wigilii Paschalnej przed Krzyżem należy przyklękać.
12. Kapłan śpiewa wezwanie do Modlitwy Pańskiej, którą następnie śpiewają wszyscy. Nie przekazuje się znaku pokoju. Po Komunii zanosi się puszkę do przygotowanego miejsca poza kościołem.
13. Należy zachęcić wiernych, by adorowali Pana Jezusa w Grobie przez część nocy lub całą noc. Należy koniecznie zachować zwyczaj adorowania Krzyża przez wiernych w Wielki Piątek i w Wielką Sobotę. Umieszcza się go w miejscu dogodnym do ucałowania, jednak nie przed Bożym Grobem.
14. Po zakończeniu liturgii w milczeniu obnaża się ołtarz, pozostawia się jednak na nim Krzyż z czterema świecznikami.
15. Od Liturgii Męki Pańskiej aż do rozpoczęcia Wigilii Paschalnej przed Krzyżem klęka się podobnie jak przed Najświętszym Sakramentem.
16. W Kaplicy Grobu Pańskiego powinien być ołtarz, choćby przenośny i tabernakulum do przechowywania puszek z Najświętszym Sakramentem.
17. Wszystkie elementy dekoracyjne i światła powinny kierować uwagę wiernych na Najświętszy Sakrament, który jest owocem i pamiątką śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, a nie na figurę Chrystusa leżącego w Grobie.
18. Ci, którzy uczestniczą w liturgii Męki Pańskiej, nie odmawiają dzisiejszych Nieszporów.
19. Dziś rozpoczyna się Nowenna do Miłosierdzia Bożego przed Świętem Miłosierdzia.
Porządek liturgiczny:
- 15.00 - GODZINA MIŁOSIERDZIA BOŻEGO
- 15.30 - NABOŻEŃSTWO DROGI KRZYŻOWEJ
- Tuż po zakończeniu nabożeństwa, rozpocznie się Liturgia Męki Pańskiej
- 19.00 - LITURGIA MĘKI PAŃSKIEJ
- Budowa Liturgii:
- Wejście i prostracja;
- Liturgia Słowa;
- Adoracja Krzyża;
- Komunia Święta;
- Procesja do Grobu Pańskiego;
- Adoracja przy Grobie Pańskim.
- 21.00 - 24.00 - GRÓB PAŃSKI - Adoracja Młodych
- Adoracja Pana Jezusa w tzw. Grobie trwać będzie do 24.00;
- Jutro od 7.00 do 21.00, tj. do Liturgii Wigilii Paschalnej.
Pamiętaj!
- Wielki Piątek to dzień męki i śmierci Zbawiciela;
- Zachowaj post (tylko jeden posiłek do syta) i wstrzemięźliwość głównie od mięsa;
- Powstrzymaj się od telewizji, hałaśliwej muzyki;
- Znajdź chwilę na skupienie i modlitwę o godz. 15.00. Ucałuj krzyż;
- Weź udział w liturgii Męki Pańskiej. Osobiście też rozważ Janowy opis Męki Pańskiej;
- Za adorację Krzyża w Wielki Piątek zyskuje się odpust zupełny pod zwykłymi warunkami (Komunia św., modlitwa w intencjach Ojca Św., wola zerwania z grzechem).
