Wierzę w ... ?
Katecheza 84.
Kościół jest konieczny do zbawienia
1. Podczas rozmów z wyznawcami
różnych religii można usłyszeć zarzut, że Kościół katolicki zawłaszczył sobie
„monopol” na życie wieczne, twierdząc że „poza Kościołem nie ma zbawienia”.
Zwolennicy New Age sugerują, że nie
ma religii lepszych i gorszych, bo każda jest jednakowo dobra i w każdej
człowiek może dostąpić zbawienia. W związku z tym – ich zdaniem – nie ma
znaczenia, czy ktoś jest katolikiem, muzułmaninem, hinduistą czy wyznawcą
jakiejkolwiek innej religii: wystarczy tylko wierzyć i czynić dobro...
2. Kościół katolicki naucza, że
powtarzane często przez ojców Kościoła zdanie: „Extra Ecclesiam non salus
est – Poza Kościołem nie ma zbawienia” należy rozumieć w tym znaczeniu, „że
całe zbawienie pochodzi jedynie od Chrystusa-Głowy przez Kościół, który jest
Jego Ciałem” (KKK 846). Prawda ta została potwierdzona między innymi w
ogłoszonej w 2000 r. deklaracji Kongregacji Nauki Wiary „Dominus Iesus”, w
której czytamy: „Przede wszystkim,
należy stanowczo wierzyć w to, że pielgrzymujący Kościół konieczny jest do
zbawienia. Chrystus bowiem jest jedynym pośrednikiem i drogą zbawienia; On to
staje się dla nas obecny w Ciele swoim, którym jest Kościół; On to właśnie,
podkreślając wyraźnie konieczność wiary i chrztu (por. Mt 16, 16; J 3, 5),
potwierdził równocześnie konieczność Kościoła, do którego ludzie dostają się
przez chrzest jak przez bramę” (Dominus
Iesus 20; por. KK 14).
3.
Dla wielu osób, także katolików, nauka ta jest trudna do przyjęcia. Przecież –
mówią – na świecie żyją miliony ludzi, którzy nie są ochrzczeni, którzy nawet
nie słyszeli o Jezusie i Jego Ewangelii. Czy zatem zbawienie zarezerwowane jest
tylko dla członków Kościoła katolickiego? Nie, Kościół jest narzędziem
zbawienia nie tylko dla jakiejś „elitarnej” grupy, lecz dla wszystkich – bez
wyjątku. Zakładając Kościół Jezus Chrystus związał z nim łaskę zbawienia
wszystkich ludzi: wierzących i niewierzących, ochrzczonych i nieochrzczonych.
Kościół naucza jednak, że jeśli osiągają oni zbawienie, to nie poza
Chrystusem, lecz dzięki Niemu; i nie poza Kościołem, lecz przez niego, bowiem
są z nim w sposób znany tylko Bogu złączeni. Do Kościoła – w świetle
Konstytucji dogmatycznej „Lumen gentium” – należą: katolicy, ale tylko ci, którzy pozostają w Kościele sercem, a nie
jedynie ciałem (por. KK 14); katechumeni,
którzy dzięki pragnieniu wcielenia do Kościoła, już są z nim w łączności (por.
KK 14); chrześcijanie (niekatolicy),
którzy „nie wyznają całej prawdy wiary lub nie zachowują jedności wspólnoty pod
zwierzchnictwem Następcy Piotra”, ale są związani z Kościołem z licznych
powodów (por. KK 15). Przyporządkowani
do ludu Bożego są także wyznawcy religii judaistycznej, muzułmanie oraz
wszyscy ci, którzy szukają Boga, poznają Jego wolę w sumieniu i wypełniają ją w
życiu (por. KK 16). Za Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego można
powiedzieć, że stwierdzenie „poza Kościołem nie ma zbawienia” oznacza,
iż „całe zbawienie pochodzi od Chrystusa-Głowy przez Kościół, który jest Jego Ciałem. Nie mogą zostać zbawieni
tacy ludzie, którzy dobrze wiedząc, że Kościół został założony przez Boga za
pośrednictwem Chrystusa jako konieczny do zbawienia, nie chcieliby ani do niego
wejść, ani w nim wytrwać. Ci natomiast,
którzy bez własnej winy nie znając Ewangelii Chrystusa i Jego Kościoła, szczerym sercem szukają jednak Boga, a Jego wolę poznaną przez nakaz sumienia
starają się pod wpływem łaski
wypełniać w swoim postępowaniu, mogą osiągnąć wieczne zbawienie” (KomKKK
171).
4. Zapamiętajmy: Kościół jest włączony w Chrystusową tajemnicę zbawienia.
Ktokolwiek więc osiąga zbawienie – nawet poza widzialnymi granicami Kościoła –
osiąga je dzięki jego zbawczemu oddziaływaniu. Można też powiedzieć, że każdy
dostępujący zbawienia niechrześcijanin, dostępuje go dzięki nieznanej mu
łączności z Kościołem. Kto jednak poznał Kościół jako konieczny do zbawienia,
ten powinien przyjąć wszystkie środki zbawcze, jakie się w nim znajdują. Ma
zatem obowiązek należeć świadomie do Kościoła, przyjąć chrzest i całą
Ewangelię. Powinien też łączyć się z Chrystusem w sakramentach, głównie przez
Komunię Świętą i sakrament pokuty.
Ks. Jarosław Kamiński