KATECHIZM KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO
Wierzę w ... ?
Katecheza 45.
Objawienie Pańskie
1. Obchodzona każdego
roku 6 stycznia uroczystość Objawienia Pańskiego, zwana w polskiej tradycji
ludowej świętem Trzech Króli, jest najstarszym - obok Wielkanocy – świętem
kościelnym.
2. „Objawienie - uczy nas
Katechizm Kościoła Katolickiego - jest ukazaniem się Jezusa jako Mesjasza
Izraela, Syna Bożego i Zbawiciela świata” (KKK 528). Podczas gdy Boże
Narodzenie koncentruje się bardziej na uniżeniu Syna Bożego, podkreślając
ubóstwo i prostotę ziemskich narodzin Chrystusa, Objawienie Pańskie kieruje
wzrok wierzących na Boską wielkość nowonarodzonego Dziecięcia. Bóstwo
Chrystusa uznali Mędrcy ze Wschodu, padając przed Nim na twarz, oddając Mu
pokłon i ofiarując dary. To samo Bóstwo obwieścił głos Ojca z nieba w momencie
chrztu Chrystusa w wodach Jordanu. Swe Bóstwo okazał wobec Apostołów sam Jezus,
gdy dokonał pierwszego cudu przemiany wody w wino, aby „objawić swoją chwałę i
by uwierzyli w Niego Jego uczniowie” (por. J 2,11). W mędrcach -
„reprezentantach wyznawców sąsiednich religii pogańskich - Ewangelia widzi
pierwociny narodów, które przyjmą Dobrą Nowinę zbawienia” (KKK 528).
3. Jako
uroczystość kościelna, Objawienie Pańskie wywodzi się z chrześcijańskiego
Wschodu i sięga początków III wieku. Właśnie wtedy, w szóstym dniu stycznia,
chrześcijanie Wschodu zaczęli obchodzić narodziny Chrystusa - prawdziwego
Słońca ludzkości, przeciwstawiając je pogańskiemu kultowi słońca. W IV wieku do
kalendarza liturgicznego na stałe wpisano Boże Narodzenie, obchodzone 25
grudnia jako pamiątka przyjścia na świat Syna Bożego w Betlejem. Od tego
momentu 6 stycznia stał się świętowaniem - ściśle powiązanych z narodzeniem
Chrystusa - innych ważnych momentów Jego ziemskiego życia, w których zostało
objawione Jego Bóstwo. Tymi wydarzeniami są: pokłon Mędrców, chrzest w Jordanie
i cud w Kanie Galilejskiej. W niektórych Kościołach lokalnych dołączano do nich
również cudowne rozmnożenie chleba i przemienienie Chrystusa na górze Tabor.
Chociaż
uroczystość Objawienia Pańskiego powszechnie jest u nas zwana świętem Trzech
Króli, jednak Ewangelie nie nazywają Mędrców królami, ani też nie podają ich
liczby. O trzech Mędrcach - w związku z symbolicznymi trzema darami, jakie
złożyli Chrystusowi - zaczęto pisać w III wieku. Królami - być może w
nawiązaniu do Psalmu 72(71) - nazwano ich w wieku VI. Ich imiona - Kacper,
Melchior, Baltazar - pojawiły się w średniowieczu. Z przełomu XV i XVI wieku
pochodzi obrzęd poświęcania złota, kadzidła i mirry. W nowszych czasach doszedł
do niego zwyczaj poświęcania kredy, którą wypisuje się na drzwiach mieszkań
inicjały imion Trzech Króli i rok bieżący. Przyniesione Chrystusowi złoto
symbolizuje Jego godność królewską, ofiarowane kadzidło - to uznanie Jego
prawdziwej Boskości, a mirra - to symbol rzeczywistego człowieczeństwa Pana
Jezusa.
Ewangelia wspomina o
cudownej gwieździe, która prowadziła Mędrców do Betlejem (por. Mt 2,9). Ewangelista św. Mateusz, pisząc o
gwieździe, bez wątpienia ma na myśli jakieś niezwykłe zjawisko. Wydaje się, że
daremne są wszelkie próby naturalnego jego wyjaśnienia. Z pewnością chodzi tu o
nawiązanie do proroctw Starego Testamentu. U ludów Wschodu panowało
przekonanie, że każdy człowiek ma swoją gwiazdę, a cóż dopiero Chrystus!
Gwiazda Betlejemska zdaje się być symbolem Mesjasza i przychodzącego wraz z Nim
światła, mającego zajaśnieć nad wszystkimi narodami.
4. Zapamiętajmy: Wydarzenia zbawcze, poprzez które Jezus objawił
się światu, stanowiły początek wezwania do wiary wszystkich narodów i każdego
człowieka stworzonego na obraz i podobieństwo Boże, i odkupionego krwią
Chrystusa. Każdy z nas, tak jak niegdyś Mędrcy ze Wschodu, powinien pozwolić
prowadzić się wierze i powinien dar wiary nieść innym, ukazując w ten sposób
nieskończoną miłość Boga ku każdemu człowiekowi.
Ks. Daniel Brzeziński
