Postawa stojąca w liturgii
W
zgromadzeniu liturgicznym przewodniczący, asysta oraz wszyscy wierni przyjmują
różne postawy, które w czasie celebracji liturgii mają określone znaczenie i
symbolikę. Postawą zasadniczą, najbardziej godną i liturgiczną jest postawa
stojąca. Wyraża ona poczucie godności człowieka - stoi on na ziemi, ale głowę
ma podniesioną ku górze. W ten sposób obecne życie człowieka związane jest z
ziemią, ale jego ostatecznym celem i przeznaczeniem jest niebo. Ta prawda
nabiera szczególnego znaczenia w liturgii, która choć celebrowana jest przez
człowieka na ziemi, to jednak już teraz zawiera w sobie Bożą rzeczywistość,
Bożą obecność.
Postawa stojąca to najbardziej „klasyczna” postawa modlitewna chrześcijanina, który przez śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa został wyzwolony z niewoli grzechu i powołany do życia w chwale. Ojcowie Kościoła w postawie stojącej widzieli symbol świętej wolności dzieci Bożych, uwolnionych przez Chrystusa z niewoli śmierci wiecznej. Ten, kto jest ochrzczony, powstaje z martwych razem z Chrystusem i odtąd w swoim życiu stara się wybiegać naprzeciw nadchodzącego Pana. Najlepszym miejscem spotkania ze zmartwychwstałym Panem jest liturgia. W tym znaczeniu postawa stojąca wyraża naszą czujność i gotowość na spotkanie z przychodzącym Chrystusem.
Wyraża także radość z odkupienia. W pierwszych wiekach Kościoła w czasie liturgii niedzielnej przyjmowano zawsze postawę stojącą, która symbolizowała zmartwychwstanie Jezusa. W Kościołach Wschodnich do dziś istnieje zakaz klękania w niedzielę, która jest cotygodniową Paschą. Radość wiąże się z dziękczynieniem. Chrześcijanin, pełen radości ze zbawienia, w postawie stojącej, dziękuje i uwielbia Boga za wielkie dzieła, których nieustannie dokonuje w historii, których dokonuje poprzez celebracje liturgiczne.
Przyjęcie postawy stojącej oznacza wyrażenie szacunku dla osób starszych i bardziej godnych. W liturgii oznacza wyrażenie szacunku i uwielbienia wobec Boga. Jest także znakiem szacunku i uznaniem Jego wielkości i majestatu, jest kontemplacją Boga jako jedynego i najwyższego Pana.
Obecne przepisy liturgiczne dotyczące celebracji Mszy świętej nakazują postawę stojącą od wejścia kapłana do modlitwy zwanej kolektą włącznie. Następnie stoi się podczas śpiewu przed Ewangelią, w czasie proklamacji Ewangelii, wyznania wiary i modlitwy powszechnej. Stoi się także od wezwania: „Módlcie się, aby moją i waszą ofiarę przyjął Bóg Ojciec wszechmogący” aż do śpiewu „Baranku Boży” włącznie. Wyjątek stanowi tzw. modlitwa epikletyczna oraz słowa przeistoczenia, kiedy przyklęka się na oba kolana. Po przeistoczeniu wstaje się przed aklamacją „Oto wielka tajemnica wiary”. Postawę stojącą przyjmuje się również na czas modlitwy po Komunii świętej, błogosławieństwa i rozesłania. Dopuszcza się także przyjmowanie Komunii świętej w postawie stojącej, zwłaszcza jeśli czyni się to w procesji komunijnej. Również dziękczynienie po Komunii świętej można zrobić stojąc.
Postawa stojąca to najbardziej „klasyczna” postawa modlitewna chrześcijanina, który przez śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa został wyzwolony z niewoli grzechu i powołany do życia w chwale. Ojcowie Kościoła w postawie stojącej widzieli symbol świętej wolności dzieci Bożych, uwolnionych przez Chrystusa z niewoli śmierci wiecznej. Ten, kto jest ochrzczony, powstaje z martwych razem z Chrystusem i odtąd w swoim życiu stara się wybiegać naprzeciw nadchodzącego Pana. Najlepszym miejscem spotkania ze zmartwychwstałym Panem jest liturgia. W tym znaczeniu postawa stojąca wyraża naszą czujność i gotowość na spotkanie z przychodzącym Chrystusem.
Wyraża także radość z odkupienia. W pierwszych wiekach Kościoła w czasie liturgii niedzielnej przyjmowano zawsze postawę stojącą, która symbolizowała zmartwychwstanie Jezusa. W Kościołach Wschodnich do dziś istnieje zakaz klękania w niedzielę, która jest cotygodniową Paschą. Radość wiąże się z dziękczynieniem. Chrześcijanin, pełen radości ze zbawienia, w postawie stojącej, dziękuje i uwielbia Boga za wielkie dzieła, których nieustannie dokonuje w historii, których dokonuje poprzez celebracje liturgiczne.
Przyjęcie postawy stojącej oznacza wyrażenie szacunku dla osób starszych i bardziej godnych. W liturgii oznacza wyrażenie szacunku i uwielbienia wobec Boga. Jest także znakiem szacunku i uznaniem Jego wielkości i majestatu, jest kontemplacją Boga jako jedynego i najwyższego Pana.
Obecne przepisy liturgiczne dotyczące celebracji Mszy świętej nakazują postawę stojącą od wejścia kapłana do modlitwy zwanej kolektą włącznie. Następnie stoi się podczas śpiewu przed Ewangelią, w czasie proklamacji Ewangelii, wyznania wiary i modlitwy powszechnej. Stoi się także od wezwania: „Módlcie się, aby moją i waszą ofiarę przyjął Bóg Ojciec wszechmogący” aż do śpiewu „Baranku Boży” włącznie. Wyjątek stanowi tzw. modlitwa epikletyczna oraz słowa przeistoczenia, kiedy przyklęka się na oba kolana. Po przeistoczeniu wstaje się przed aklamacją „Oto wielka tajemnica wiary”. Postawę stojącą przyjmuje się również na czas modlitwy po Komunii świętej, błogosławieństwa i rozesłania. Dopuszcza się także przyjmowanie Komunii świętej w postawie stojącej, zwłaszcza jeśli czyni się to w procesji komunijnej. Również dziękczynienie po Komunii świętej można zrobić stojąc.
Ks. dr Dariusz Kwatkowski
