Ołtarz - Stół uczty

Rozważanie Duszpasterskie



OŁTARZ - STÓŁ UCZTY

Trudno wyobrazić sobie normalne życie w mieszkaniu, w którym nie byłoby mebli. Stanowią one nieodzowną część każdego domu i przez swoją funkcjonalność przyczyniają się do normalnego życia. Również w kościele, jako domu Bożym i miejscu gromadzenia się wiernych na liturgii nie może zabraknąć odpowiednich „mebli”. Trzeba jednak zawsze pamiętać, że cały wystrój kościoła i wszystkie przedmioty, które się w nim znajdują są znakami rzeczywistości nadprzyrodzonych.
Najważniejszym elementem wyposażenia każdego kościoła jest ołtarz. Od najdawniejszych czasów i we wszystkich religiach ludzie wznosili ołtarze swoim bogom. Ołtarz jest budowlą mającą kształt stołu i służącą do składania ofiar bogom. Jego podwyższenie symbolizuje wznoszenie darów do boga. Także w Starym Testamencie budowano ołtarze, aby składać ofiary Bogu.
Dla chrześcijan ołtarzem jest sam Chrystus. Ojcowie Kościoła często powtarzali, że Chrystus jest ołtarzem, żertwą ofiarną i kapłanem składającym ofiarę z samego siebie. Podobnie wszyscy chrześcijanie jako cząstki Ciała Chrystusa są duchowymi ołtarzami, na których składa się Bogu świętą ofiarę. W symbolice ołtarza można wyróżnić dwa podstawowe znaczenia: jest on obrazem stołu z Ostatniej Wieczerzy, na którym Chrystus ustanowił Ofiarę eucharystyczną oraz jest symbolem krzyża, na którym Zbawiciel dokonał ofiary odkupienia. Dlatego można powiedzieć, że ołtarz jest miejscem uwielbienia i dziękczynienia, na którym dokonuje się wielkie misterium naszego zbawienia. Wokół niego gromadzi się cała wspólnota wiernych, aby uczestniczyć w Uczcie eucharystycznej. Z ołtarza bierzemy Ciało i Krew Pańską. Św. Jan Chryzostom nazywa go miejscem cudownym i wzbudzającym podziw, ponieważ jest uświęcony przez przyjęcie Ciała Chrystusa. Natomiast Symeon z Tesaloniki nazwał ołtarz „drugim niebem”.
Współczesne przepisy liturgiczne przewidują, że w każdym kościele powinien być jeden ołtarz stały, czyli taki, którego nie można przenosić. Najlepszym budulcem dla ołtarzy jest kamień. Ma to również znaczenie symboliczne. Zwłaszcza mensa, istotna część ołtarza, jest symbolem kamienia, który „odrzucony przez budujących stał się kamieniem węgielnym” (Ps 118,22). Stały ołtarz w kościele powinien być poświęcony (dedykowany). Jednym z elementów liturgii poświęcenia ołtarza jest jego namaszczenie. Czynności tej towarzyszy śpiew Psalmu 45, który jest królewską pieśnią weselną i opiewa zaślubiny Króla ze swą Oblubienicą, czyli Chrystusa z Kościołem. Ołtarz przedstawiony jest jako poświęcona komnata nowożeńców, którą przygotowuje sam Bóg. Podczas każdej Eucharystii dokonują się na nim tajemnicze zaślubiny Chrystusa ze swoim Kościołem.
Bogata symbolika i znaczenie ołtarza domagają się okazywania mu należnej czci. W czasie liturgii oddaje się cześć ołtarzowi przez ucałowanie, ukłony, okadzenia oraz zdobienie go kwiatami.
ks. Dariusz Kwiatkowski