Wierzę w ... ?
Katecheza 70.
Kościół jest jeden
1. „Kościół
jest jeden”. Czyż takie stwierdzenie nie budzi w nas zdziwienia, gdy żyjąc w
społeczeństwie otwartym na różne wpływy nie tylko kulturowe, ale i religijne,
doświadczamy bezpośrednio bądź słyszymy o wielu Kościołach, np. o Kościele
katolickim, ewangelicko-augsburskim czy prawosławnym? Powstaje zatem decydujące
pytanie: który Kościół jest tym jedynym właściwym? W każdą niedzielę wyraźnie
mówimy: „wierzę w jeden Kościół”. W
jakiej relacji stoi więc ów jeden Kościół do innych konkretnych, istniejących
obecnie wspólnot kościelnych? Jak rozumieć jedność Kościoła?
2. Katechizm
Kościoła Katolickiego naucza: „Kościół
jest jeden: ma jednego Pana, wyznaje jedną wiarę, rodzi się z jednego chrztu,
tworzy jedno Ciało, jest ożywiany przez jednego Ducha ze względu na jedną
nadzieję, u której kresu zostaną przezwyciężone wszystkie podziały” (KKK
866).
3. Jak należy
rozumieć tajemnicę jedności Kościoła? Kościół jest jeden ze względu na swoje źródło, którym jest doskonała jedność
Osób Trójcy Świętej. Jest jeden ze
względu na swego Założyciela, którym jest Chrystus. Jest również jeden ze względu na
swoją duszę, czyli Ducha Świętego, który „tak dogłębnie wszystkich zespala
w Chrystusie, że jest zasadą jedności Kościoła” (DE 2). Jedność należy więc do istoty Kościoła (por. KKK 813). Jedność ta
objawia się w wyznawaniu jednej wiary
otrzymanej od Apostołów, w sprawowaniu
tego samego kultu, a zwłaszcza sakramentów oraz w przyjęciu jedynej władzy ustanowionej przez samego Chrystusa (por.
KKK 815). Jako wierzący jesteśmy
zobowiązani wyznawać, że tym jedynym Kościołem Chrystusowym jest Kościół
katolicki rządzony przez Następcę Piotra i przez biskupów pozostających z nim w
łączności (por. KKK 816). Wierzymy zatem, że Kościół katolicki – pomimo
grzechu i słabości jego wyznawców – jest autentycznym i jedynym Kościołem
Chrystusowym. Od samego początku ten jeden
Kościół ukazuje się jednak w wielkiej różnorodności, która pochodzi z
rozmaitości darów Bożych oraz z różnych zadań, sytuacji i sposobów życia osób
do niego należących (por. KKK 814). Stąd też – jak naucza II Sobór Watykański -
„we wspólnocie kościelnej prawomocnie istnieją partykularne Kościoły,
korzystające z własnej tradycji” (KK 13). Katechizm Kościoła Katolickiego uczy,
że „Kościół Chrystusa jest prawdziwie obecny we wszystkich prawowitych
miejscowych zgromadzeniach wiernych, które o ile trwają przy swoich pasterzach,
nazywane są w Nowym Testamencie Kościołami (...). W tych wspólnotach, choć
nieraz są one niewielkie i ubogie, albo żyją w rozproszeniu, obecny jest
Chrystus, którego mocą jednoczy się jeden, święty, katolicki i apostolski
Kościół” (KKK 832).
Wielkie
bogactwo tej różnorodności nie sprzeciwia się jednak jedności Kościoła. To
jedynie grzech i ciężar jego
konsekwencji zagraża nieustannie darowi jedności (por. KKK 814). Jedność
Kościoła jest wyraźną i jasną wolą samego Chrystusa. Nawet w godzinie swojej
męki nie przestawał więc On modlić się do Ojca o jedność swoich uczniów,
prosząc, „aby wszyscy stanowili jedno, jak Ty, Ojcze, we Mnie, a Ja w Tobie,
aby i oni stanowili w Nas jedno, aby świat uwierzył, żeś Ty Mnie posłał” (J 17,
21). W ciągu wieków w łonie Kościoła pojawiły się rozłamy i podziały. W
Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego czytamy: „W Kościołach i
wspólnotach kościelnych, które odłączyły się od pełnej komunii z Kościołem katolickim,
istnieją liczne pierwiastki uświęcenia i prawdy. Wszystkie te dobra pochodzą od
Chrystusa i prowadzą do jedności katolickiej. Członkowie tych Kościołów i
wspólnot są przez chrzest włączeni w Chrystusa: uważamy ich za braci” (KomKKK
163).
4. Zapamiętajmy:
Jest jeden Kościół Chrystusowy. Jedność Kościoła jest zapewniana przez
wyznawanie jednej wiary, wspólne sprawowanie kultu Bożego, a przede wszystkim
sakramentów oraz posłuszeństwo jedynej władzy ustanowionej przez samego
Chrystusa. Istnieje historyczna ciągłość pomiędzy Kościołem założonym przez
Chrystusa i Kościołem katolickim. Kościół Chrystusowy istnieje więc w pełni
jedynie w Kościele katolickim (por.
KomKKK 162), choć możliwość
uświęcenia i liczne chrześcijańskie wartości urzeczywistniane są także w tych
Kościołach i wspólnotach kościelnych, które nie są jeszcze w pełnej jedności z
Kościołem katolickim.
Ks. Tomasz Kadziński
