KATECHIZM KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO
Wierzę w ... ?
Katecheza 15.
WYZNANIE WIARY
CREDO – wyznanie wiary Kościoła
1. Credo w znaczeniu
przenośnym oznacza ogół wyznawanych przez kogoś poglądów, przekonań. W
katolicyzmie Credo (łac. credo – wierzę) jest zbiorem podstawowych prawd
wiary, których wyznanie od najdawniejszych czasów świadczyło o przynależności
do Kościoła.
2. Od początku swego istnienia
Kościół wyrażał i przekazywał swoją wiarę w krótkich i zobowiązujących dla
swoich wyznawców formułach. Były to wyznania wiary. Niezwykłym wprost
szacunkiem otaczano w początkach chrześcijaństwa Apostolskie wyznanie wiary.
Nazywano je symbolem wiary, ponieważ miało być znakiem rozpoznawczym dla
chrześcijan. Z tego też powodu trzymano je w tajemnicy przed poganami, nie
wolno go było zapisywać, miało być ono wypisane w sercu każdego chrześcijanina.
Najstarszym
wyznaniem wiary jest Skład Apostolski. O jego powstaniu zadecydowały dwa
czynniki: udzielanie chrztu dorosłym i walka z herezjami. W pierwszych wiekach
chrztu udzielano osobom dorosłym, od których wymagano znajomości podstawowych
prawd wiary. Kandydaci do chrztu uczyli się ich na pamięć i odmawiali
codziennie rano i wieczorem razem z modlitwą „Ojcze nasz”. Recytowali wyznanie
wiary przed przyjęciem chrztu wobec biskupa i zgromadzonych wiernych. Inną
przyczyną powstania Credo była konieczność przeciwstawienia się
herezjom, czyli niewłaściwym próbom interpretowania Objawienia oraz niezgodnego
z wiarą Kościoła rozumienia prawd wiary. Symbol wiary stanowi więc kryterium
prawowierności głoszonej nauki. Takim kryterium był Skład
Apostolski.
Kto go ułożył? Jego początki
sięgają czasów apostolskich i zawierają naukę Apostołów. Obecna forma
wykształciła się na początku III wieku. Już w IV wieku przekazywano tradycję,
przypisującą jego ułożenie Apostołom, gdy rozchodzili się z Jerozolimy na
krańce świata. Ponieważ było ich dwunastu, zaczęto dzielić Skład Apostolski na
dwanaście artykułów wiary.
Skład Apostolski słusznie
jest uważany za wierne streszczenie wiary Apostołów i stąd należy wyprowadzać
pochodzenie jego nazwy (por. KKK 194).
3. Równie ważne co Skład
Apostolski jest Credo nicejsko-konstantynopolitańskie, czyli wyznanie wiary,
które każdej niedzieli recytujemy wspólnie w kościele. Jest ono w porównaniu z
Symbolem Apostolskim rozszerzoną treściowo formułą wiary. Omawia bardziej
szczegółowo pewne prawdy, których interpretacja sprawiała szczególne trudności.
Chodziło głównie o obszerniejsze wyjaśnienie tego, kim jest Jezus Chrystus,
jaka jest Jego relacja do Boga Ojca oraz jak rozumieć Osobę Ducha Świętego. To
wyznanie wiary nazywa się nicejsko–konstantynopolitańskim, gdyż jest ono
efektem obrad dwóch pierwszych soborów powszechnych, które odbyły się w Nicei
koło Konstantynopola (325 r.) oraz w samym Konstantynopolu (381 r.) Warto
dodać, że to wyznanie wiary jest jedynym symbolem przyjmowanym zarówno przez
katolików, prawosławnych, jak i protestantów.
Czy z wiarą i zrozumieniem odmawiamy w pacierzu Skład Apostolski? Czy
podczas Eucharystii z należytą czcią i skupieniem wyznajemy wiarę we wspólnocie
Kościoła?
4. Zapamiętajmy: Skład
Apostolski zawiera „wierne streszczenie wiary Apostołów. Jest to starożytny
symbol chrzcielny Kościoła rzymskiego. Jego wielki autorytet wynika z faktu, że
«jest on symbolem, którego strzeże Kościół rzymski, gdzie miał siedzibę Piotr,
pierwszy z Apostołów, i dokąd przyniósł wyrażenie wspólnej wiary»” (KKK 194). Skład Apostolski stanowi
„najstarszy katechizm rzymski” (KKK 196). Mszalne wyznanie wiary, zwane
Symbolem nicejsko-konstantynopolitańskim, powstało z potrzeby pełniejszego
wyjaśnienia tych prawd wiary, których zrozumienie powodowało najwięcej
trudności.
Biskup Roman Marcinkowski
